Տողացի թարգմանություն (Ռ․ Թ․)

Տողացի թարգմանություն (Ռ․ Թ․)

1
From fairest creatures we desire increase,
That thereby beauty's Rose might never die,
But as the riper should by time decease,
His tender heir might bear his memory:
But thou, contracted to thine own bright eyes,
Feed'st thy light's flame with self-substantial fuel,
Making a famine where abundance lies,
Thyself thy foe, to thy sweet self too cruel.
Thou that art now the world's fresh ornament
And only herald to the gaudy spring,
Within thine own bud buriest thy content,
And, tender churl, mak'st waste in niggarding:
 
Pity the world, or else this glutton be,
To eat the world's due, by the grave and thee.
Չքնաղագույն արարածներից մենք ցանկանում ենք շատացում,
Որ դրա շնորհիվ գեղեցկության վարդը երբեք չկարողանա մեռնել,
Բայց քանի որ հասունը պիտի ժամանակի հետ մեռնի,
Նրա քնքուշ ժառանգը կարող է կրել իր հիշողությունը.
Բայց դու, նշանված քո սեփական լուսավոր աչքերի հետ,
Կերակրում ես քո լույսի բոցը քո ինքնա-էության վառելիքով,
Պատրաստելով սով՝ ուր առատություն է,
Ինքդ քեզ թշնամի, քո քաղցր ինքնության նկատմամբ շատ դաժան:
Դու, որ հիմա աշխարհի թարմ զարդն ես
Եւ միակ մունետիկը ծաղկուն գարնան,
Միջում քո սեփական կոկոնի թաղում ես քո բովանդակությունը,
Եւ, քնքուշ կծծի, ծախսվում ժլատության մեջ.
 
Խղճա աշխարհը, կամ էլ որկրամոլ եղիր,
Ուտելու համար աշխարհի հասանելիքը գերեզմանի եւ քո կողմից:
2

When forty Winters shall besiege thy brow,
And dig deep trenches in thy beauty's field,
Thy youth's proud livery so gazed on now
Will be a tottered weed of small worth held:
Then being asked where all thy beauty lies,
Where all the treasure of thy lusty days,
To say within thine own deep-sunken eyes
Were an all-eating shame, and thriftless praise.
How much more praise deserved thy beauty's use,
If thou couldst answer, 'This fair child of mine
Shall sum my count, and make my old excuse',
Proving his beauty by succession thine.

This were to be new made when thou art old,
And see thy blood warm when thou feel'st it cold.
 

Երբ քառասուն ձմեռներ պաշարեն քո ճակատը,
Եւ փորեն խորը ակոսներ քո գեղեցկության դաշտում,
Քո երիտասարդության հպարտ զգեստը՝ այսքան հայացք գրավող հիմա
Լինելու է քրքրված շոր՝ փոքր արժեք ունեցող:
Այնժամ, թե հարց տան, ուր է քո գեղեցկությունը,
Ուր են բոլոր գանձերը քո ծաղկուն օրերի,
Ասելը, թե ներսում են քո սեփական խոր ընկած աչքերի
Ամենակեր ամոթ կլիներ եւ վատնող գովասանք:
Որքա՜ն ավելի գովելի, արժանի է քո գեղեցկության օգտագործումը,
Եթե դու կարող ես պատասխանել․ «Իմ այս չքնաղ երեխան
Ի մի կբերի իմ հաշիվը եւ կարդարացնի իմ ծերությունը»,
Հաստատելով իր գեղեցկությունը քո ժառանգը լինելով:

Դա կլիներ՝ նորաստեղծ* լինել, երբ դու ծեր ես,
Եւ տեսնել քո արյունը տաք, երբ դու զգում ես, այն սառն է:

 

* «երիտասարդ»

3

Look in thy glass and tell the face thou viewest,
Now is the time that face should form another,
Whose fresh repair if now thou not renewest,
Thou dost beguile the world, unbless some mother.
For where is she so fair whose uneared womb
Disdains the tillage of thy husbandry?
Or who is he so fond will be the tomb
Of his self-love to stop posterity?
Thou art thy mother's glass, and she in thee
Calls back the lovely April of her prime;
So thou through windows of thine age shalt see,
Despite of wrinkles, this thy golden time.

But if thou live rememb'red not to be,
Die single, and thine image dies with thee.

Նայի՛ր քո հայելուն եւ ասա դեմքին, որ դու տեսնում ես․
Հիմա ժամանակն է, ադ դեմքը ձեւավորի մեկ այլը,
Ում թարմության վերականգնումը եթե այժմ դու չես նորացնում,
Դու խաբում ես աշխարհին, ոչ երանելի ես դարձնում ինչ-որ մոր:
Որովհետեւ ո՞ւր է նե այդքան չքնաղ, ում չհերկած արգանդը
Արհամարհի վարումը քո հողագործության:
Կամ ով է նա այդքան հիմար, որ դառնա գերեզմանը
Իր ինքնասիրահարվածության, ընդհատելով սերունդը:
Դու քո մոր հայելին ես, եւ նա քո մեջ
Ետ է կանչում սիրելի ապրիլը իր ծաղկունքի.
Այդպես էլ դու պատուհանով քո տարիքի կտեսնես,
Չնայած կնճիռներին․ սա քո ոսկի ժամանակն է:

Բայց եթե դու ապրում ես, չհիշվելու, որ եղել ես,
Մեռի՛ր միայնակ, եւ քո պատկերը կմեռնի քեզ հետ:

4

Unthrifty loveliness, why dost thou spend
Upon thyself thy beauty's legacy?
Nature's bequest gives nothing, but doth lend,
And being frank she lends to those are free:
Then, beauteous niggard, why dost thou abuse
The bounteous largess given thee to give?
Profitless usurer, why dost thou use
So great a sum of sums, yet canst not live?
For having traffic with thyself alone,
Thou of thyself thy sweet self dost deceive:
Then how, when nature calls thee to be gone,
What acceptable Audit canst thou leave?

Thy unused beauty must be tombed with thee,
Which used lives th'executor to be.

Շռայլ սիրուն, ինչո՞ւ ես դու ծախսում 
Քեզ վրա քո գեղեցկության ժառանգությունը։
Բնությունը կտակելով չի տալիս ոչինչ, բայց միայն վարձակալությամբ,
Եւ լինելով առատաձեռն նե տալիս է վարձով նրանց, ովքեր ազատ* են․
Ուրեմն, չքնաղ ժլատ, ինչո՞ւ ես դու չարաշահում
Առատ նվերը, տրված քեզ, վերադարձնելու համար։
Անշահույթ վաշխառու, ինչո՞ւ էս դու օգտագործում
Այսքան մեծ գումարների գումար, բայց չունես ապրուստ։
Չէ՞ որ գործարք կնքելով քո հետ միայն,
Դու ինքդ քեզ, քո քաղցր անձին ես խաբում․
Ապա ինչպե՞ս, երբ Բնությունը կոչի քեզ գնալ,
Ի՞նչ ընդունելի հաշիվ կկարողանաս դու թողնել՞

Քո չօգտագործված գեղեցկությունը պետք է թաղված լինի քեզ հետ,
Մինչդեռ օգտագործված՝ կապրի որպես քո կատարածու։

* Բնագրի այս տողում ե՛ւ «frank» եւ «free», ունեն մոտիկ իմաստ,
սակայն երկրորդը կարող է ունենալ նաեւ բարոյականությամբ
ազատ լինելու ակնարկ։ 

5

Those hours that with gentle work did frame
The lovely gaze where every eye doth dwell
Will play the tyrants to the very same,
And that unfair which fairly doth excel;
For never-resting time leads summer on
To hideous winter and confounds him there,
Sap checked with frost and lusty leaves quite gone,
Beauty o'ersnowed and bareness every where:
Then were not summer's distillation left
A liquid prisoner pent in walls of glass,
Beauty's effect with beauty were bereft,
Nor it nor no remembrance what it was.

But flowers distilled, though they with winter meet,
Leese but their show; their substance still lives sweet.

Այն ժամերը, որոնք իրենց նուրբ աշխատանքով կերտել են
Չքնաղ կերպար, որի վրա կանգ են առնում բոլոր հայացքները,
Կվարվեն որպես բռնակալներ հենց դրա նկատմամբ
Եւ կզրկեն գեղեցկությունից այն, ինչը գերազանցում է գեղեցկությամբ,
Քանզի անխոնջ ժամանակը տանում է ամառը
Դեպի այլանդակ ձմեռ եւ այնտեղ կործանում իրեն․
Հյութերը կկալանվեն ցրտով, իսկ փարթամ սաղարթը կանհայտանա,
Գեղեցկությունը ձյունածածկ՝ եւ մերկություն ամենուրեք կլինի։ 
Այնժամ, եթե ամառվա թուրմը չի մնացել,
Որպես հեղուկ գերի՝ փակված ապակյա պատերից ներս,
Գեղեցկության ուժը գեղեցկության հետ կորչել է,
Ո՛չ այն, ո՛չ հիշողություն, թե ինչպիսին էր այն։

Բայց եթե ծաղիկները թորված են, ապա թեեւ դրանց հասնում է ձմեռը,
Կորցնում* են միայն իրենց տեսքը․ իրենց էությունը դեռ ապրում է քաղցր։

* Որոշ մեկնաբանների կարծիքով բնագրի «leese»-ը, պետք է կարդալ
«lose, release»։ 

6

Then let not winter's ragged hand deface
In thee thy summer ere thou be distilled:
Make sweet some vial; treasure thou some place
With beauty's treasure ere it be self-killed:
That use is not forbidden usury
Which happies those that pay the willing loan;
That's for thyself to breed another thee,
Or ten times happier be it ten for one;
Ten times thyself were happier than thou art,
If ten of thine ten times refigured thee:
Then what could death do if thou shouldst depart,
Leaving thee living in posterity?

Be not self-willed, for thou art much too fair
To be death's conquest and make worms thine heir.

Ուրեմն մի՛ թող ձմռան կոպիտ ձեռքը այլայլի
Քո մեջ քո ամառը, մինչ դու լինես թորված․
Քաղցրացրու որեւէ անոթ․ հարստացրու դու որեւէ տեղ
Գեղեցկության գանձով, մինչ այն կինքնաոչնչացվի․
Այսպիսի օգտագործումը արգելված վաշխառություն չէ,
Որը երջանկացնում է նրանց, ովքեր վճարում են կամավոր վարկ․
Դա է՝ քո համար ստեղծել մեկ այլը քեզնից,
Կամ տասն անգամ երջանիկ լինել, այն է՝ տասը՝ մեկին․
Տասն անգամ քեզնից լինել երջանիկ, քան դու կաս,
Եթե տասը քո տասն անգամ վերաձեւավորեն քեզ․
Ապա ի՞նչ կարող է մահն անել, եթե դու հեռանաս,
Թողնելով քեզ ապրել ժառանգներում։

Մի՛ եղիր ինքնակամ, քանի որ դու շատ չքնաղ ես
Լինելու համար մահվան ավար եւ դարձնելու որդերին քեզ ժառանգ։ 

7

Lo in the orient when the gracious light
Lifts up his burning head, each under eye
Doth homage to his new-appearing sight,
Serving with looks his sacred majesty;
And having climbed the steep-up heavenly hill,
Resembling strong youth in his middle age,
Yet mortal looks adore his beauty still,
Attending on his golden pilgrimage:
But when from highmost pitch, with weary car,
Like feeble age he reeleth from the day,
The eyes (fore duteous) now converted are
From his low tract and look another way:

So thou, thyself outgoing in thy noon,
Unlooked on diest unless thou get a son.

Տես, արեւելքում, երբ բարեբեր լուսատուն
Բարձրացնում է իր այրվող գլուխը, յուրաքանչյուր տակի աչքը
Տալիս են նրան իր նորահայտ տեսարանին,
Ծառայելով հայացքներով նրա սրբազան մեծությանը․
Եւ երբ մագլցում է զառիվեր երկնային բլրին,
Հիշեցնելով ամրակուռ երիտասարդ իր միջին տարիքում,
Դեռեւս մահկանացուների հայացքները հիանում են իր գեղեցկությամբ,
Հետեւելով իր ոսկի ուխտագնացությանը,
Բայց երբ բարձրագույն կետից, հոգնած կառքով,
Որպես անզոր ծերություն նա ճոճվելով հեռանում է օրից,
Աչքերը (նախկինում՝ հարգալից) այժմ շրջում են
Դեն այդ ցածր հատվածից եւ նայում այլ կողմ․

Այդպես եւ դու, ինքդ անցնելով քո կեսօրը,
Չնկատված կմեռնես, եթե դու չունենաս որդի։

8

Music to hear, why hear'st thou music sadly?
Sweets with sweets war not, joy delights in joy:
Why lov'st thou that which thou receiv'st not gladly,
Or else receiv'st with pleasure thine annoy?
If the true concord of well-tuned sounds,
By unions married, do offend thine ear,
They do but sweetly chide thee, who confounds
In singleness the parts that thou shouldst bear;
Mark how one string, sweet husband to another,
Strikes each in each by mutual ordering;
Resembling sire, and child, and happy mother,
Who all in one, one pleasing note do sing;

Whose speechless song being many, seeming one,
Sings this to thee, 'Thou single wilt prove none.'

Երաժշտություն լսելու համար, ինչո՞ւ ես դու երաժշտություն լսելիս տխուր։
Քաղցրը քաղցրի հետ չի պատերազմում, ուրախը հիանում է ուրախով․
Ինչո՞ւ ես սիրում այն դու, ինչը ընդունում ես ոչ ուրախորեն,
Կամ էլ ընդունում ես հաճույքով քեզ տհաճը։
Եթե ճիշտ դաշնույթը լավ լարված հնչյունների,
Ըստ միությունների ամուսնացած, վիրավորում է քո ականջը,
Դրանք քանի որ քաղցրորեն կշտամբում են քեզ, ով կործանում է 
Մենակության մեջ նվագաբաժինները, որոնք դու պետք է կատարես։
Տե՛ս, ինչպես մի լարը՝ քաղցր ամուսինը մյուսի,
Հարում են, յուրաքանչյուրը յուրաքանչյուրի հետ փոխադարձ կարգում,
Հիշեցնելով տիրոջը, եւ զավակին, եւ երջանիկ մորը,
Ովքեր, բոլորը մեկում, մեկ հաճելի ձայնանիշն են երգում․

Իրենց անխոսք երգը, լինելով շատ թվալով մեկ,
Երգում են սա քեզ․ «Դու միայնակ կապացուցես ոչինչ»։

9

Is it for fear to wet a widow's eye
That thou consum'st thyself in single life?
Ah! if thou issueless shalt hap to die,
The world will wail thee like a makeless wife;
The world will be thy widow and still weep,
That thou no form of thee hast left behind,
When every private widow well may keep,
By children's eyes, her husband's shape in mind:
Look what an unthrift in the world doth spend
Shifts but his place, for still the world enjoys it,
But beauty's waste hath in the world an end,
And kept unused the user so destroys it:

No love toward others in that bosom sits
That on himself such murd'rous shame commits.

Արդյո՞ք վախն է թրջելու այրու աչքը 
Որ դու սպառում ես ինքդ քեզ միայնակ կյանքում:
Ա՜հ, եթե դու անզարմ պատահի մեռնես,
Աշխարհը կողբա քեզ ինչպես անզուգ կինը.
Աշխարհը կլինի քո այրին եւ միշտ կլացի,
Որ դու ոչ մի կերպարանք քո չթողնես քո ետեւից,
Երբ յուրաքանչյուր սովորական այրի կարող է պահել,
Երեխաների աչքերով իր ամուսնու կերպարանքը մտքում.
Տե՛ս, ինչը որ մսխողը աշխարհում ծախսում է
Սոսկ փոխում է իր տեղը, քանի որ աշխարհը դեռ վայելում է այն,
Բայց գեղեցկության կորստով այն ունենում է աշխարհում իր վերջը,
Եւ պահելով չօգտագործված օգտվողն այդպիսով ոչնչացնում է այն.

Չկա սեր հանդեպ ուրիշների այն սրտում
Որ իր իսկ նկատմամբ այդպիսի սպանիչ ոճիր է կատարում: 

10

For shame deny that thou bear'st love to any,
Who for thyself art so improvident.
Grant, if thou wilt, thou art beloved of many,
But that thou none lov'st is most evident;
For thou art so possess'd with murd'rous hate,
That 'gainst thyself thou stick'st not to conspire,
Seeking that beauteous roof to ruinate
Which to repair should be thy chief desire:
O change thy thought, that I may change my mind!
Shall hate be fairer lodged than gentle love?
Be as thy presence is, gracious and kind,
Or to thyself at least kind-hearted prove:

Make thee another self, for love of me,
That beauty still may live in thine or thee.

Ամոթից ժխտի՛ր, թե դու տածում ես սեր որեւէ մեկի հանդեպ,
Ո՞վ է ինքն իր համար այդքան անմիտ:
Համաձայնվենք, թե ուզես, դու սիրված էս շատերից,
Բայց այն, որ դու ոչ ոքու չես սիրում, դա առավել ակնհայտ է.
Որովհետեւ դու այդքան համակված ես դաժան ատելությամբ,
Որ ընդդեմ ինքդ քեզ դու կանգ չես առնում դավես,
Ձգտելով այդ գեղեցիկ տանիքը՝ փլելու համար
Որի վերանորոգումը պետք է լինի քո գլխավոր ցանկությունը.
Փոխի՛ր քո միտքը, որ կարողանամ փոխել իմ կարծիքը:
Արդյո՞ք ատելությունն ավելի լավ պիտի բնակեցված լինի, քան ազնիվ սերը:
Եղիր ինչպես քո ներկայությունն է, գթասիրտ եւ բարի,
Կամ ինքդ քո նկատմամբ գոնե բարեսիրտ եղիր.

Կերտի՛ր քեզ մեկ ուրիշին՝ սիրո համար ինձ,
Որ գեղեցկությունը դեռ կարողանա ապրել քոնոնց կամ քո մեջ:

11

As fast as thou shalt wane, so fast thou grow'st
In one of thine, from that which thou departest,
And that fresh blood which youngly thou bestow'st
Thou mayst call thine, when thou from youth convertest:
Herein lives wisdom, beauty, and increase,
Without this, folly, age, and cold decay:
If all were minded so, the times should cease,
And threescore year would make the world away.
Let those whom Nature hath not made for store,
Harsh, featureless, and rude, barrenly perish:
Look whom she best endowed she gave the more;
Which bounteous gift thou shouldst in bounty cherish:

She carved thee for her seal, and meant thereby,
Thou shouldst print more, not let that copy die.

Այնքան արագ, որքան դու կքայքայվես, այնքան արագ դու կաճես
Քոնոնքից մեկում՝ ումից դու կզատվես,
Եւ այն թարմ արյունը, որը պատանիորեն դու տեղադրում ես,
Դու կարող ես կոչել քոնը, երբ դու երիտասարդությունից փոխարկվես,
Այստեղ ապրում է իմաստությունը, գեղեցկությունը եւ աճը,
Առանց դրա՝ հիմարություն, տարիք եւ սառը քայքայում.
Եթե բոլորը մտածեին այդպես, ժամանակները կդադարեին,
Եւ երեք քսան տարին կանեին աշխարհը վերացած:
Թող նրանք, ում Բնությունը չի կերտել որ պահի,
Անտաշ, ձեւատ եւ կոպիտ՝ անզարմ մեռնեն.
Տես, ում է նե ամենալավ օժտել, նե տվել է ավելին*.
Որպիսի առատ շռայլ ընծան դու պետք է շռայլորեն փայփայես։

Նե փորագրեց քեզ որպես իր կնիքը, եւ նկատի ուներ այդպիսով,
Դու պետք է տպես ավելին, չթողնելով, որ պատճենը մեռնի:

* Դժվար տեղ է։ Բերված տարբերակով, պետք է հասկանալ, որ «ում
Բնությունը շատ է օժտել, նա էլ ավելի շատ ժառանգ կթողնի»։
Բայց կա կարծիք, որ առկա է վրիպակ, եւ «the»-ի փոխարեն պետք է
լիներ «thee»։ Այդ դեպքում պետք է հասկանալ, որ «ում էլ որ
Բնությունը շատ է օժտել, բայց քեզ՝ տվել է ավելին»։

12

When I do count the clock that tells the time,
And see the brave day sunk in hideous night,
When I behold the violet past prime,
And sable curls all silvered o'er with white,
When lofty trees I see barren of leaves,
Which erst from heat did canopy the herd,
And summer's green all girded up in sheaves
Borne on the bier with white and bristly beard:
Then of thy beauty do I question make
That thou among the wastes of time must go,
Since sweets and beauties do themselves forsake,
And die as fast as they see others grow,

And nothing 'gainst Time's scythe can make defence
Save breed to brave him when he takes thee hence.

Երբ ես հաշվում եմ ժամացույցը (զարկերը), որ ասում է ժամանակը,
Եւ տեսնում եմ, քաջ օրը սուզվում է տհաճ գիշերվա մեջ,
Երբ ես տեսնում եմ մանուշակը թոշնած,
Եւ սամույր գանգուրներ՝ ամբողջն արծաթված վրան սպիտակով,
Երբ վսեմ ծառեր եմ տեսնում զրկված տերեւներից,
Որոնք երբեմնի շոգից էին պատսպարում հոտը,
Եւ ամառվա կանաչը բոլորը կապված խուրձեր՝
Տարվող սայլերին սպիտակ եւ կոշտ մորուքով.
Հետո քո գեղեցկության մասին եմ ես հարց տալիս,
Որ դու վատնված ժամանակի հետ, պետք է գնաս,
Քանի որ անուշեղենն ու պերճանքները իրենց անտեսում են,
Եւ մահանում են, հենց որ տեսնում են, ուրիշներն են աճում,

Եւ ոչինչ ընդդեմ Ժամանակի գերանդու չի կարող պաշտպանել․
Բացի սերնդից, որը կընդդիմանա նրան, երբ նա քեզ վերցնի այստեղից:

13

O that you were your self! but, love, you are
No longer yours than you yourself here live;
Against this coming end you should prepare,
And your sweet semblance to some other give:
So should that beauty which you hold in lease
Find no determination; then you were
Your self again after yourself's decease,
When your sweet issue your sweet form should bear.
Who lets so fair a house fall to decay,
Which husbandry in honour might uphold
Against the stormy gusts of winter's day
And barren rage of death's eternal cold?

O, none but unthrifts: dear my love, you know
You had a Father, let your Son say so.

Ո՜հ թե դուք լինեիք ձերը*․ բայց, սեր, դուք
Ոչ ավելի եք ձերը, քան դուք ինքներդ այստեղ ապրում եք.
Ընդդեմ այս գալիք վերջին դուք պետք է պատրաստվեք,
Եւ ձեր քաղցր կերպարը մեկ ուրիշին տաք.
Ուրեմն պետք է այդ գեղեցկությունը, որը դուք պահում եք վարձով
Չգտնի ավարտ․ այդժամ դուք կլինեիք
Ձեր սեփականը կրկին, ձեր մահից հետո,
Երբ ձեր քաղցր զավակը ձեր քաղցր ձեւը կկրի:
Ո՞վ թույլ կտա, որ այդպիսի չքնաղ տունը տապալվի,
Որին խնամքը պատվով կարող է պահել
Ընդդեմ հողմերի պոռթկումների ձմռան օրվա
Եւ մահվան հավերժ ցրտի անպտուղ կատաղության:

Ո՜հ, ո՛չ մեկը, բացի մսխողից. թանկագին իմ սեր, դուք գիտեք
Դուք Հայր ունեիք, թող ձեր Որդին էլ ասի այդպես:

* Թերեւս, անմահ լինելու կամ ժամանակի մեջ անփոփոխ մնալու
մասին է խոսքը։

14

Not from the stars do I my judgement pluck,
And yet methinks I have astronomy,
But not to tell of good or evil luck,
Of plagues, of dearths, or seasons' quality;
Nor can I fortune to brief minutes tell,
Pointing to each his thunder, rain and wind,
Or say with princes if it shall go well
By oft predict that I in heaven find:
But from thine eyes my knowledge I derive,
And, constant stars, in them I read such art
As truth and beauty shall together thrive
If from thy self to store thou wouldst convert:

Or else of thee this I prognosticate,
Thy end is truth's and beauty's doom and date.

Աստղերից չեմ ես իմ դատողությունները քաղում,
Ու, թեեւ, կարծում եմ, ես տիրապետում եմ աստղագիտությանը,
Բայց ոչ այնքան, որ գուշակեմ բարի կամ չար բախտը,
Ժանտախտը, սովը կամ եղանակների որպիսությունը.
Չեմ կարող նաեւ ես բախտը կարճ րոպեների ասել,
Ցույց տալով յուրաքանչյուրին իր ամպրոպը, անձրեւը եւ քամին,
Կամ ասել իշխաններին արդյոք այն կընթանա լավ
Ըստ կանխանշանների, որ ես երկնքում եմ գտնում.
Բայց քո աչքերից եմ իմ գիտելիքներն ես արտածում,
Եւ, հաստատուն աստղեր, դրանց մեջ ես կարդում եմ այն գիտելիքը,
Որ ճշմարտությունն ու գեղեցկությունը միասին կծաղկեն,
Եթե քո անձից՝ պահելուն դու անցնես․

Կամ էլ քեզ սա եմ ես կանխատեսում,
Քո վերջը ճշմարտության եւ գեղեցկության ճակատագիրն է ու ժամկետը:

15

When I consider every thing that grows
Holds in perfection but a little moment,
That this huge stage presenteth nought but shows
Whereon the stars in secret influence comment;
When I perceive that men as plants increase,
Cheered and checked even by the selfsame sky,
Vaunt in their youthful sap, at height decrease,
And wear their brave state out of memory:
Then the conceit of this inconstant stay
Sets you most rich in youth before my sight,
Where wasteful Time debateth with Decay
To change your day of youth to sullied night,

And all in war with Time for love of you,
As he takes from you, I ingraft you new.

Երբ ես մտածում ամեն բան, որ աճում է
Մնում է կատարելության մեջ սոսկ փոքր մի պահ,
Որ այս հսկայական բեմը ներկայացնում է ոչ քան հանդեսներ
Որտեղ աստղերը գաղտնի ազդեցությամբ մեկնում են.
Երբ ես հասկանում եմ, որ մարդկանց ինչպես եւ բույսերի աճումը,
Աջակցում եւ կասեցնում է հենց նույն իքնը երկինքը,
Հանդուգն են իրենց պատանի հյութի մեջ, բարձրությունից իջնում են,
Եւ հանդերձն իրենց խրոխտ վիճակի հիշողությունից դուրս է․
Հետո միտքն այդ անհաստատուն կացության մասին
Դարձնում է քեզ առավել հարուստ երիտասարդությամբ իմ աչքում,
Որտեղ կործանիչ Ժամանակը բանավիճում է Քայքայման հետ
Դարձելու ձեր օրը երիտասարդության մռայլ գիշեր,

Եւ ամենը պատերազմում ժամանակի հետ քո սիրո համար,
Հենց նա վերցնի ձեզնից, ես կպատվաստեմ ձեզ նորը:

16

But wherefore do not you a mightier way
Make war upon this bloody tyrant Time,
And fortify yourself in your decay
With means more blessed than my barren rhyme?
Now stand you on the top of happy hours,
And many maiden gardens, yet unset,
With virtuous wish would bear your living flowers,
Much liker than your painted counterfeit:
So should the lines of life that life repair
Which this time's pencil or my pupil pen
Neither in inward worth nor outward fair
Can make you live yourself in eyes of men:

To give away yourself keeps yourself still,
And you must live drawn by your own sweet skill.

Բայց ինչո՞ւ դուք մի ավելի զորեղ ուղով չեք
Պատերազմում ընդդեմ այս արնախում բռնակալի՝ Ժամանակի,
Եւ ամրացնում ինքներդ ձեզ քայքայումից 
Միջոցներով ավելի օրհնյալ, քան իմ սին տողերը:
Հիմա կանգնած եք գագաթին երջանիկ ժամերի,
Եւ շատ կուսական այգիներ, դեռ անտունկ,
Առաքինի ցանկությամբ կընդունի ձեր կենդանի ծաղիկները,
Շատ ավելի նման, քան ձեր նկարած կեղծիքը.
Այսպես պետք է որ գծերը կյանքի, կյանքը վերականգնեն*
Որը այս ժամանակի մատիտը կամ իմ աշակերտական գրիչը
Ոչ ներքին արժանիքը, ոչ էլ արտաքին գեղեցկությունը
Կարող է անել որ դուք ինքներդ ապրեք մարդկանց աչքերում.

Տալով ինքներդ ձեզ շարունակում եք պահպանել ձեզ,
Եւ դուք պետք է ապրեք պատկերված ձեր սեփական քաղցր հմտությամբ:

* Խրթին դարձված է։

17

Who will believe my verse in time to come
If it were filled with your most high deserts?
Though yet, heaven knows, it is but as a tomb
Which hides your life, and shows not half your arts.
If I could write the beauty of your eyes,
And in fresh numbers number all your graces,
The age to come would say, 'This poet lies;
Such heavenly touches ne'er touched earthly faces.'
So should my papers (yellowed with their age)
Be scorned, like old men of less truth than tongue,
And your true rights be termed a poet's rage
And stretched metre of an antique song:

But were some child of yours alive that time,
You should live twice, in it and in my rhyme.

Ո՞վ կհավատա իմ տաղերին ժամանակում գալիք
Եթե այն լցված լինի ձեր ամենաբարձր ձիրքերով:
Թեեւ դեռ, երկինքը գիտի, բայց դա սակայն որպես գերեզման է,
Որը թաքցնում է ձեր կյանքը եւ ցույց չի տալիս կեսը ձեր արժանիքների:
Եթե ես կարողանայի նկարագրել գեղեցկությունը ձեր աչքերի,
Եւ թարմ համարներում համրել ձեր բոլոր շնորհները,
Գալիք դարը կասեր. «Այս բանաստեղծը ստում է.
Նման երկնային գծեր երբեք չեն ունեցել երկրային դեմքերը»:
Հետեւապես, իմ թղթերը (դեղնած իրենց տարիքից)
Կարհամարհվեին, ինչպես ծեր մարդիկ պակաս ճշտախոս, քան լեզվանի
Եւ ձեր իսկական իրավունքները կկոչվեին բանաստեղծի կիրք
Եւ ձգձգված չափ հնաշխարհիկ երգի.

Բայց լիներ մի զավակ ձեր՝ ապրող այդ ժամանակ,
Դուք կապրեիք կրկնակի՝ իր մեջ եւ իմ տողում:

90

Then hate me when thou wilt, if ever, now
Now while the world is bent my deeds to cross,
Join with the spite of Fortune, make me bow,
And do not drop in for an after-loss.
Ah do not, when my heart has scaped this sorrow,
Come in the rearward of a conquered woe;
Give not a windy night a rainy morrow,
To linger out a purposed overthrow.
If thou wilt leave me, do not leave me last,
When other petty griefs have done their spite,
But in the onset come; so shall I taste
At first the very worst of Fortune's might;

And other strains of woe, which now seem woe,
Compared with loss of thee, will not seem so.

Ուրեմն ատի՛ր ինձ, երբ դու ուզես, թե երբեւէ՝ հիմա
Հիմա, երբ աշխարհը հակված է իմ գործերին խաչ քաշել,
Միավորվի՛ր Ճակատագրի չարության հետ, դարձրո՛ւ ինձ աղեղ,
Նաեւ մի՛ արի, որպես վերջին կորուստ:
Ա՜հ, մի՛ արա, երբ իմ սիրտը կխուսափի այս ցավից,
Արի պարտված վշտի վերջապահում․
Մի՛ հավելի՛ր քամոտ գիշերվան անձրեւոտ առավոտ, 
Հետաձգելով մտածված կործանումը։
Եթե դու ուզում ես լքել ինձ, մի լքիր ինձ վերջում,
Երբ մյուս մանր ցավերը կավարտեն իրենց վնասը,
Այլ եկ սկզբնագրոհի հետ․ այդպես ես կճաշակեմ
Հենց սկզբից վատագույնը Ճակատագրի ուժի․

Եւ այլ տեսակի վշտեր, որոնք այժմ թվում են վշտեր,
Համեմատած քեզ կորցնելու հետ, չեն թվա այդպիսիք: